کامپوزیت دندان یکی از پرطرفدارترین روشهای زیبایی دندان است که بهدلیل قیمت مناسب، سرعت انجام بالا و نتایج فوری، محبوبیت زیادی بین افراد پیدا کرده است.
اگر به دنبال اصلاح فرم، رنگ یا فاصله بین دندانها هستید، کامپوزیت دندان میتواند گزینهای سریع و مؤثر برای شما باشد. اما آیا کامپوزیت دندان همیشه انتخاب مناسبی است؟
در این مقاله با مزایا و معایب کامپوزیت دندان، انواع آن، هزینه تقریبی و نکات مهم قبل از انجام این درمان آشنا میشوید. اگر شما هم به زیبایی لبخندتان اهمیت میدهید، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان یک مادهی خمیریشکل و همرنگ دندان است که برای ترمیم، فرمدهی و زیباسازی دندانها به کار میرود. کامپوزیت دندان معمولاً از رزینهای مخصوص و ذرات تقویتکننده ساخته میشود و پس از فرمدهی روی دندان با نور مخصوص (لایت کیور) سفت میگردد.
از کامپوزیت دندان برای اصلاح رنگ دندان، بستن فاصله بین دندانها، ترمیم لبپَرشدگیها و حتی پوشاندن ناهمواریهای سطح دندان استفاده میشود. کامپوزیت دندان بهدلیل هزینهی پایینتر نسبت به لمینت، روند سریع انجام، و ظاهر طبیعی، یکی از پرکاربردترین روشهای دندانپزشکی زیبایی به شمار میرود.
کاربردهای کامپوزیت چیست؟
در ادامه با مهمترین کاربردهای کامپوزیت دندان آشنا میشوید؛ روشی محبوب برای زیباسازی و ترمیم لبخند.
- اصلاح رنگ دندانها: اگر دندانها تغییر رنگ داده یا زرد شده باشند، کامپوزیت دندان میتواند آنها را سفیدتر و یکدستتر نشان دهد.
- بستن فاصله بین دندانها (دیستم): برای بستن فواصل بین دندانها، بهویژه دندانهای جلو، از کامپوزیت دندان استفاده میشود تا ظاهر لبخند طبیعیتر شود.
- اصلاح شکستگی یا لبپَرشدگی دندانها: در صورت لبپَر شدن یا شکستن جزئی دندان، کامپوزیت دندان گزینهای سریع و مؤثر برای بازسازی ظاهر طبیعی دندان است.
- فرمدهی و اصلاح ناهماهنگیهای جزئی دندانها: اگر اندازه یا شکل دندانها یکسان نباشد، با کامپوزیت دندان میتوان ظاهر آنها را هماهنگ و زیباتر کرد.
- پوشاندن ترکهای سطحی روی دندان: ترکهای ریز روی مینای دندان که ممکن است باعث نارضایتی زیبایی شوند، با لایهای از کامپوزیت دندان پوشانده میشوند.
- جایگزین موقت لمینت یا ونیر سرامیکی: در مواردی که بیمار به دنبال گزینهای ارزانتر و سریعتر از لمینت باشد، از کامپوزیت دندان بهعنوان جایگزین استفاده میشود.
- ترمیم پوسیدگیهای سطحی (بهویژه دندانهای جلو): برای درمان پوسیدگیهای کوچک در نواحی قابلدید، کامپوزیت دندان بهدلیل رنگ طبیعی و تطابق با دندان گزینهای مناسب است.

معرفی انواع کامپوزیت دندان
کامپوزیت دندان با توجه به ترکیب مواد، کاربرد و مقاومت به چند نوع مختلف تقسیم میشود. انتخاب نوع مناسب کامپوزیت دندان بستگی به نیاز بیمار، موقعیت دندان و نظر دندانپزشک دارد.
در ادامه با رایجترین انواع کامپوزیت دندان آشنا میشوید:
کامپوزیت ماکروفیل (Macrofill Composite)
کامپوزیت دندان ماکروفیل یکی از اولین نسلهای کامپوزیت است که ذرات درشتتری نسبت به سایر انواع دارد. این نوع کامپوزیت دندان مقاومت بالایی در برابر فشار و سایش دارد، اما سطح آن نسبتاً زبر است و به مرور زمان ممکن است تغییر رنگ دهد.
بهدلیل ظاهر نهچندان صاف، امروزه کمتر برای نواحی زیبایی مثل دندانهای جلو استفاده میشود و بیشتر در دندانهای عقب کاربرد دارد.
کامپوزیت میکروفیل (Microfill Composite)
کامپوزیت دندان میکروفیل دارای ذرات بسیار ریز است که سطحی بسیار صاف و براق ایجاد میکند. این نوع کامپوزیت دندان برای دندانهای جلو که زیبایی و درخشش اهمیت بیشتری دارد، بسیار مناسب است.
البته مقاومت آن نسبت به ماکروفیل کمتر است، اما از نظر ظاهری برتری دارد و بسیار طبیعی دیده میشود.
کامپوزیت هیبرید (Hybrid Composite)
کامپوزیت دندان هیبرید ترکیبی از ذرات درشت و ریز است. این ترکیب باعث شده تا این نوع کامپوزیت دندان هم مقاومت خوبی داشته باشد و هم ظاهر نسبتاً صافی ارائه دهد.
کامپوزیت هیبرید کاربرد گستردهای دارد و برای ترمیم دندانهای جلو و عقب قابلاستفاده است.
کامپوزیت نانوفیل (Nanofill Composite)
کامپوزیت دندان نانوفیل از تکنولوژی نانو بهره میبرد و ذرات بسیار ریز آن باعث میشود تا هم از نظر زیبایی و هم از نظر مقاومت عملکرد بالایی داشته باشد.
این نوع کامپوزیت دندان در حال حاضر یکی از پیشرفتهترین و محبوبترین گزینهها برای اصلاح طرح لبخند است. براقیت بالا، تطابق رنگ عالی با دندانهای طبیعی و دوام بالا از ویژگیهای بارز آن است.
کامپوزیت فلو (Flowable Composite)
کامپوزیت دندان فلو یا روان، بافتی نرمتر و روانتر نسبت به سایر انواع دارد و معمولاً برای پر کردن حفرههای کوچک یا بهعنوان زیرلایه در ترمیمهای ترکیبی استفاده میشود.
این نوع کامپوزیت دندان کمتر در ترمیمهای زیبایی بهکار میرود اما در برخی موارد کاربرد مکمل دارد.
طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
طول عمر کامپوزیت دندان معمولاً بین ۳ تا ۷ سال است، اما این مدت زمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. کیفیت مواد استفادهشده در کامپوزیت دندان، مهارت دندانپزشک، محل قرارگیری کامپوزیت روی دندان، و مهمتر از همه رعایت بهداشت دهان و دندان توسط بیمار، تأثیر زیادی بر ماندگاری کامپوزیت دندان دارد.
اگر بهدرستی از کامپوزیت دندان مراقبت شود، این مدت حتی میتواند به ۱۰ سال یا بیشتر هم برسد. عواملی مثل جویدن غذاهای سفت، مصرف نوشیدنیهای رنگی، سیگار کشیدن و فشار دادن دندانها (دندانقروچه) میتوانند باعث کاهش طول عمر کامپوزیت دندان شوند.

بنابراین، برای افزایش ماندگاری کامپوزیت دندان، رعایت نکات مراقبتی و مراجعه منظم به دندانپزشک بسیار مهم است.
مراحل انجام کامپوزیت دندان
1️⃣ معاینه و مشاوره اولیه: دندانپزشک وضعیت دندانها رو بررسی میکنه، نیازهای بیمار رو میسنجه و درباره انتظارات ظاهری صحبت میشه.
2️⃣ عکسبرداری و طراحی لبخند (در صورت نیاز): در برخی موارد، با استفاده از نرمافزارهای طراحی لبخند، نتیجهی نهایی کامپوزیت دندان به بیمار نشان داده میشود.
3️⃣ تمیز کردن و جرمگیری دندانها: قبل از انجام کامپوزیت دندان، دندانها باید کاملاً تمیز و بدون جرم یا پوسیدگی باشند.
4️⃣ آمادهسازی سطح دندان: در بیشتر موارد نیازی به تراش زیاد نیست، اما سطح دندان کمی زبر میشود تا کامپوزیت دندان بهتر بچسبد.
5️⃣ استفاده از مواد باندینگ (چسب مخصوص): مادهای چسبمانند روی سطح دندان قرار میگیرد تا اتصال قویتری بین دندان و کامپوزیت ایجاد شود.
6️⃣ قرار دادن کامپوزیت دندان بهصورت لایهلایه: ماده کامپوزیت دندان بهتدریج و به شکل دلخواه روی دندان قرار میگیرد و فرم داده میشود.
7️⃣ تابش نور لایت کیور برای سفت شدن: هر لایه از کامپوزیت دندان با استفاده از نور آبی مخصوص (لایت کیور) سفت و پایدار میشود.
8️⃣ فرمدهی و پالیش نهایی: پس از اتمام کار، دندانپزشک با ابزارهای خاص، فرم نهایی دندانها را اصلاح میکند و آنها را براق و طبیعی جلوه میدهد.
مزایا و معایب کامپوزیت دندان
در این بخش با مهمترین مزایا و معایب کامپوزیت دندان آشنا میشوید تا بتوانید با دیدی بازتر برای زیباسازی لبخندتان تصمیم بگیرید.
✅ مزایای کامپوزیت دندان
- هزینه کمتر نسبت به لمینت سرامیکی: کامپوزیت دندان معمولاً ارزانتر از لمینت است و گزینهای مقرونبهصرفه برای اصلاح طرح لبخند به حساب میآید.
- عدم نیاز به تراش زیاد دندان: در بیشتر موارد، برای انجام کامپوزیت دندان، یا نیازی به تراش نیست یا مقدار تراش بسیار جزئی است.
- قابلیت ترمیم آسان: در صورت آسیب یا لبپَرشدگی، کامپوزیت دندان بهراحتی و در همان جلسه قابل ترمیم است.
- انجام سریع و در یک جلسه: بسیاری از موارد کامپوزیت دندان در یک جلسه انجام میشوند، بدون نیاز به قالبگیری و لابراتوار.
- طبیعی بودن رنگ و فرم دندانها: با انتخاب رنگ مناسب، کامپوزیت دندان میتواند ظاهری بسیار طبیعی و هماهنگ با بقیه دندانها ایجاد کند.
- برگشتپذیری درمان: چون تراش دندان حداقلی است، در صورت پشیمانی یا نیاز به تغییر درمان، امکان برگشت وجود دارد.
- قابلیت طراحی لبخند (Digital Smile Design): برخی از دندانپزشکان میتوانند ظاهر نهایی کامپوزیت دندان را بهصورت دیجیتالی شبیهسازی کنند.

❌ معایب کامپوزیت دندان
- طول عمر کمتر نسبت به لمینت: کامپوزیت دندان معمولاً بین ۳ تا ۷ سال عمر میکند و از لمینت سرامیکی دوام کمتری دارد.
- احتمال تغییر رنگ در طول زمان: کامپوزیت دندان به مرور زمان ممکن است بر اثر مصرف چای، قهوه، سیگار یا غذاهای رنگی تغییر رنگ دهد.
- مقاومت پایینتر نسبت به ضربه: در صورت گاز زدن غذاهای سفت یا دندانقروچه، احتمال لبپَر شدن یا شکستن کامپوزیت دندان وجود دارد.
- نیاز به مراقبت و رعایت بهداشت بیشتر: برای حفظ ظاهر و ماندگاری کامپوزیت دندان باید بهداشت دهان و دندان بهخوبی رعایت شود و از عادتهای مخرب پرهیز شود.
- ظاهر نسبتاً مصنوعی در صورت اجرای ضعیف: اگر کامپوزیت دندان توسط دندانپزشک غیرمتخصص یا بیتجربه انجام شود، ظاهر نهایی ممکن است مصنوعی یا ناهماهنگ باشد.
- احتمال نیاز به پالیشهای مکرر: برای حفظ درخشندگی و زیبایی کامپوزیت دندان، ممکن است لازم باشد هر چند وقت یکبار پولیش شود.
فرق بین کامپوزیت و لمینت چیست؟
| مورد مقایسه | کامپوزیت دندان | لمینت دندان (سرامیکی) |
|---|---|---|
| جنس مواد | رزین کامپوزیت (خمیری و همرنگ دندان) | پرسلن یا سرامیک بسیار مقاوم |
| میزان تراش دندان | نیاز بسیار کم یا بدون تراش | تراش بیشتر از سطح دندان (حدود ۰.۵ میلیمتر) |
| ظاهر و درخشندگی | ظاهر خوب اما براقیت کمتر از لمینت | ظاهر بسیار طبیعی و شفاف با درخشندگی بالا |
| طول عمر | ۳ تا ۷ سال (در صورت مراقبت ممکن است بیشتر شود) | ۱۰ تا ۱۵ سال یا بیشتر |
| مقاومت در برابر لکه و تغییر رنگ | مستعد تغییر رنگ بر اثر مصرف چای، قهوه، سیگار | مقاومت بالا در برابر تغییر رنگ |
| مدت زمان درمان | معمولاً در یک جلسه قابل انجام است | نیاز به قالبگیری و ارسال به لابراتوار (چند جلسهای) |
| هزینه | ارزانتر و اقتصادیتر | گرانتر و با هزینه بالاتر |
| قابلیت ترمیم | بهراحتی قابل ترمیم است | در صورت شکستگی نیاز به تعویض کامل دارد |
| مناسب برای | اصلاحات جزئی، تغییر رنگ و فرم خفیف | اصلاح کامل طرح لبخند و تغییرات گسترده |
اگر به دنبال راهحلی سریع، ارزان و با کمترین میزان تراش هستید، کامپوزیت دندان گزینهی مناسبی است. اما اگر زیبایی، دوام و ظاهر بسیار طبیعی برایتان اولویت دارد و هزینه برایتان مهم نیست، لمینت دندان انتخاب بهتری است.
کامپوزیت دندان مناسب چه سنی و چه افرادی است؟
کامپوزیت دندان یک روش زیبایی و ترمیمی است که محدودیت سنی خاصی ندارد، اما معمولاً برای افراد بالای ۱۸ سال توصیه میشود؛ زیرا در این سنین، رشد کامل دندانها و فک صورت گرفته و فرم نهایی لبخند تثبیت شده است.
کامپوزیت دندان بیشتر برای افرادی مناسب است که دندانهای طبیعی نسبتاً سالم دارند ولی از نظر رنگ، فرم، فاصله یا ترکهای سطحی نیاز به اصلاح دارند.
افرادی که گزینه خوبی برای کامپوزیت دندان هستند
- کسانی که دندانهای جلویشان تغییر رنگ داده یا زرد شده است
- افرادی که فاصله بین دندانهایشان دارند (دیستم)
- کسانی که دچار لبپَرشدگی یا شکستگی جزئی دندان هستند
- افرادی که به دنبال اصلاح خفیف در فرم و اندازه دندانها هستند
- کسانی که نمیخواهند دندانهایشان تراش بخورد یا به دنبال گزینهای کمتهاجمی هستند
در مقابل، کامپوزیت دندان برای افرادی که عادت به دندانقروچه دارند، بهداشت دهانی ضعیفی دارند یا دچار مشکلات جدی لثهای هستند، ممکن است انتخاب مناسبی نباشد.

مراقبت های بعد از انجام کامپوزیت دندان
1️⃣ پرهیز از خوردن غذاهای سفت
بعد از انجام کامپوزیت دندان، بهتره از گاز زدن مستقیم به خوراکیهای سفت مثل یخ، آجیل، تهدیگ یا هویج خام خودداری کنید تا از لبپَر شدن یا ترک خوردن کامپوزیت دندان جلوگیری شود.
2️⃣ پرهیز از نوشیدنیهای رنگی در ۴۸ ساعت اول
نوشیدنیهایی مثل قهوه، چای، نوشابه و آبمیوههای رنگی میتونن باعث تغییر رنگ سطحی کامپوزیت دندان بشن، مخصوصاً در روزهای ابتدایی.
3️⃣ رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن مرتب، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه باعث میشه کامپوزیت دندان عمر بیشتری داشته باشه و دچار پوسیدگیهای اطراف نشه.
4️⃣ پرهیز از سیگار و دخانیات
مصرف سیگار و قلیان میتونه باعث تغییر رنگ و کدر شدن کامپوزیت دندان بشه و تأثیر منفی روی ظاهر لبخند بزاره.
5️⃣ استفاده از محافظ شبانه در صورت دندانقروچه
اگر دندانقروچه دارید، حتماً با مشورت دندانپزشک از نایتگارد استفاده کنید تا فشار به کامپوزیت دندان وارد نشه و دچار آسیب نشه.
6️⃣ مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ و پالیش
هر ۶ ماه یکبار برای بررسی وضعیت کامپوزیت دندان و انجام پالیش، به دندانپزشک مراجعه کنید تا سطح کامپوزیت براق و سالم بمونه.
7️⃣ اجتناب از استفاده دندان بهعنوان ابزار
برای باز کردن بستهها، بریدن نخ یا شکستن درب بطری هرگز از دندان استفاده نکنید؛ چون این کارها میتونه به کامپوزیت دندان آسیب بزنه.
8️⃣ رعایت رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی متعادل با مصرف میوه و سبزیجات تازه و پرهیز از خوراکیهای بیش از حد اسیدی، به سلامت کامپوزیت دندان کمک میکنه.
هزینه کامپوزیت دندان چقدر است؟
| برند کامپوزیت | کشور سازنده | قیمت هر واحد (تومان) |
|---|---|---|
| اسپیدنت (Spident) | کره جنوبی | ۱,۵۰۰,۰۰۰ |
| شوفو (Shofu) | ژاپن | ۲,۵۰۰,۰۰۰ |
| توکویاما (Tokuyama) | ژاپن | ۳,۵۰۰,۰۰۰ |
| کاریزما (Charisma) | آلمان | ۴,۰۰۰,۰۰۰ |
| آستریا لب شیشهای (Asteria) | ژاپن | ۵,۰۰۰,۰۰۰ |
| آیپیاس (IPS) لب شیشهای | سوئیس | ۵,۵۰۰,۰۰۰ |
| کازمادنت (Cosmedent) | آمریکا | ۵,۵۰۰,۰۰۰ |
FAQ | سوالات متداول در رابطه با کامپوزیت دندان
بین ۳ تا ۷ سال، بسته به مراقبت، نوع مواد و مهارت دندانپزشک.
خیر، کامپوزیت دندان معمولاً بدون درد و بدون نیاز به بیحسی انجام میشود.
بله، در صورت مصرف چای، قهوه، سیگار و عدم رعایت بهداشت دهان ممکن است تغییر رنگ دهد.
در بیشتر موارد نیازی به تراش زیاد نیست و فقط آمادهسازی سطحی انجام میشود.
بله، در صورت لبپَر شدن یا آسیب، بهراحتی قابل ترمیم و اصلاح است.
بین ۱.۵ تا ۵.۵ میلیون تومان برای هر واحد، بسته به برند و نوع کلینیک.
افرادی با دندانقروچه شدید، مشکلات لثه یا بهداشت ضعیف دهان.
بستگی به لبخند فرد دارد؛ معمولاً ۶ تا ۱۰ دندان جلویی فک بالا کامپوزیت میشوند.